BLOG

Nowy Rok na moich blogu zacznę od opisania orzeczenia sądowego dotyczącego kwestii odszkodowania i zadośćuczynienia, którego poszkodowany domagał się od rodziców sprawcy. Orzeczenie ciekawe, pokazujące jak trudne jest czasami dopasowanie regulacji prawnej do skomplikowanych wypadków, które zdarzają się w ‘prawdziwym’ życiu. Życzę wszystkim moich obecnym i przyszłym czytelników, aby z takimi wypadkami mieli do czynienia jedynie w teorii. Udanego 2015 roku!

Orzeczenie zostało wydane przez Sąd Najwyższy i dotyczyło zdarzenia w Grudziądzu, w wyniku którego poszkodowany – wówczas student – stał się kaleką w wyniku uderzenia go kostką brukową przez 16-letniego sprawcę.

Poszkodowany wystąpił z roszczeniem o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia przeciwko rodzicom sprawcy, ponieważ temu nie można było przypisać odpowiedzialności ze względu na wiek i niepełnosprawność psychiczną. Już wcześniej były z nim poważne problemy, ponieważ postrzelił on koleżankę z wiatrówki, innym razem wybił koledze ząb w czasie bójki. Był pod opieką kuratora, rodzice zasięgali w jego sprawie porad psychologa i psychiatry, przez dwa miesiące przebywał w szpitalu psychiatrycznym. Stwierdzono u niego podwyższoną pobudliwość, skłonność do działań impulsywnych, być może spowodowaną nieprawidłowością rozwojową (wodogłowiem).

Podstawą powództwa był art. 427 Kodeksu cywilnego. Stanowi on, że ten, kto jest zobowiązany do nadzoru nad osobą, której z powodu wieku albo stanu psychicznego winy poczytać nie można, jest obowiązany do naprawienia szkody, chyba że uczynił zadość obowiązkowi nadzoru.

Sąd Rejonowy oddalił pozew o odszkodowanie (12 tys. zł), zadośćuczynienie (30 tys. zł) i rentę (1,2 tys. zł miesięcznie) na rzecz poszkodowanego. Takie rozstrzygnięcie zostało podtrzymane przez Sąd Okręgowy. Sądy niższych instancji nie dopatrzyły się ‘winy w nadzorze’ ze strony rodziców sprawcy. Uznały, że nadzoru rodziców nie można rozumieć jako pełnej kontroli nad małoletnim dzieckiem. W dniu zdarzenia jedno z rodziców było w pracy, a drugie wyjechało z miasta.

Sąd Najwyższy oddalając skargę kasacyjną pełnomocnika poszkodowanego, argumentował podobnie jak sądy rozpoznające sprawę w niższych instancjach. SN uznał, że rodzice sprawcy sprawowali nad nim szczególny nadzór, utrzymując kontakt z kuratorem, specjalistycznymi przychodniami, umieszczając dziecko w szpitalu psychiatrycznym. Nie można przy tym wymagać, aby sprawowali stały nadzór nad synem.

Mimo więc powstania szkody i ogromu cierpień powstałych wskutek wypadku, na gruncie obowiązującego Kodeksu cywilnego nie udało się przypisać nikomu za to odpowiedzialności.